Kobieta w ciąży oraz po urodzeniu dziecka jest chroniona specjalnymi prawami. Niestety wiele młodych kobiet, które zachodzą w ciążę, nie mają pojęcia o istnieniu takich praw. Często korzystają z porad innych mam na forach internetowych, lecz w sieci zdecydowanie za mało pisze się o prawach mamy.
Czego dotyczą prawa mamy?
Jest to bardzo szeroki zakres tematyczny, który zaczyna się od okresu przygotowań do ciąży, poprzez ciążę, poród i połóg, okres wczesnego macierzyństwa, a kończy się na prawach po powrocie kobiety do pracy, czy w życiu codziennym. Prawa dotyczące kobiet w okresie okołoporodowym dotyczą jedynie okresu ciąży, porodu i połogu. Są to akty prawne dotyczące prawa medycznego i prawa pracy.
Prawa medyczne dotyczące matek.
Wiele ustaw i aktów prawnych odnosi się do praw matek. Najważniejszym prawem, o którym nie każda kobieta ma pojęcie, jest prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej w okresie okołoporodowym- czyli w ciąży, podczas porodu oraz w okresie połogu. Dotyczy wszystkich kobiet, nawet tych, które nie są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym, lecz mają obywatelstwo polskie i zamieszkują na terenie Polski. Takie prawo zapewnia im Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 1997 roku i ustawa o świadczeniach zdrowotnych.
Ponadto kobiety w ciąży i w okresie połogu mają prawo do korzystania z bezpłatnych wizyt stomatologicznych oraz do prowadzenia ciąży przez położną. Poza tym prawo zapewnia kobietom w ciąży bezpłatne spotkania edukacyjne z położną. Takie spotkania mogą bez problemu zastąpić szkołę rodzenia i przygotować kobietę do porodu, połogu i opieki nad noworodkiem. Warto jednak nadmienić, że spotkania z położną nie zmieniają harmonogramu wizyt lekarskich ciężarnej.
Po porodzie każdej kobiecie przysługują wizyty patronażowe położnej w domu. Położna ma obowiązek opieki nad matką przez dwa miesiące od chwili porodu, zatem w ciągu tego czasu powinno odbyć się między 4 a 6 wizyt położnej. Deklarację wyboru położnej trzeba złożyć w wybranej placówce, w której przyjmuje wybrana przez matkę położna.
Czy ustąpić ciężarnej pierwszeństwa?
Nie każdy zdaje sobie sprawę, że w placówkach medycznych kobiety ciężarne mają prawo do skorzystania z usług bez kolejki. Fakt, że ciężarna wchodzi do lekarza bez oczekiwania w kolejce, nie jest uprzejmością ze strony innych pacjentów, lecz respektowaniem praw ciężarnych w Polsce. Zatem o prawach matek powinno być głośno nie tylko po to, by kobiety ciężarne mogły te prawa egzekwować, ale również po to, by inni pacjenci byli świadomi o konieczności przestrzegania tych praw. Poza tym warto wiedzieć, że kobieta ma prawo do porodu w wybranym przez siebie szpitalu i do poszanowania praw pacjentki przez personel szpitala. W czasie porodu kobieta ma również prawo do korzystania z praw wskazanych w standardach opieki okołoporodowej.
Jakie prawa ma pracownica w ciąży?
Od momentu, w którym pracownica przedstawi zaświadczenie lekarskie o tym, że jest w ciąży, może ona korzystać z wszelkich uprawnień wynikających z przepisów. Zgodnie z prawem pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży pracownicy. W przypadku, gdy pracodawca złamie to prawo, nie warto tego bagatelizować i poradzić się prawnika, jak można tę sytuację rozwiązać. Aby znaleźć pomoc prawną w Łodzi, wystarczy wpisać w Google np. radca prawny łódź, a ofert będzie wiele.
Warto wiedzieć, że umowa zawarta na czas określony, która kończyłaby się po upływie trzeciego miesiąca ciąży, ulega przedłużeniu do dnia porodu. Poza tym pracownica w ciąży nie może być zatrudniana w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej oraz w przerywanym czasie pracy. Pracodawca nie ma prawa wydelegować pracownicy w ciąży poza stałe miejsce pracy oraz ma obowiązek zwolnić pracownicę od pracy na czas wykonania badań lekarskich, jeżeli badania te nie mogą być przeprowadzone poza godzinami pracy.
