Kruszenie się zębów jest problemem, którego absolutnie nie można lekceważyć. Ukruszone zęby nie tylko wyglądają nieestetycznie, ale mogą powodować także inne powikłania, narażając miazgę zębową na powstanie stanu zapalnego. Oprócz wizyty u stomatologa warto także poznać przyczynę problemu, aby zapobiec dalszemu kruszeniu się zębów w przyszłości. Jakie są najczęstsze przyczyny kruszenia się zębów? Jak sobie z nimi radzić?
Próchnica i martwica zębów
Próchnica jest najczęstszą przyczyną kruszenia się zębów. Zazwyczaj problem dotyczy choroby rozwijającej się w zębach, które już były wcześniej leczone i zaplombowane, wewnątrz zębów i bezobjawowo. Próchnica prowadzi do osłabienia szkliwa, które zaczyna się kruszyć i w ostateczności pęka, odsłaniając spory ubytek. W przypadku, gdy mamy do czynienia z rozległymi zmianami próchniczymi, odkruszyć się może znaczny fragment zęba.
Zęby, które były wcześniej poddane leczeniu endodontycznemu, czyli kanałowemu, nazywamy zębami martwymi. Miazga, której pozbawione są zęby martwe, pełni funkcję czuciową, odżywczą, obronną oraz odbudowującą. W wyniku przebytego leczenia zęby tracą swoją naturalną elastyczność i są mniej odporne na ukruszenie oraz złamanie, jeżeli nie zostaną poddane prawidłowej odbudowie protetycznej.
Wady zgryzu i bruksizm
Z wadą zgryzu mamy do czynienia, gdy zęby są stłoczone lub zbyt mocno naciskają na siebie. Wada ta powoduje, że powierzchnia żująca się ściera, w związku z czym stają się osłabione, przeciążone i narażone na kruszenie bądź ułamanie. Ponadto stłoczenie zębów powoduje trudności w ich oczyszczaniu, co przyczynia się do powstawania próchnicy i dalszego osłabiania twardych tkanek zębów.
Bruksizm jest chorobą powodującą niekontrolowane zaciskanie zębów lub zgrzytanie, najczęściej w trakcie snu. Zęby osób chorych na bruksizm ulegają stałemu ścieraniu, co z kolei prowadzi do stopniowego niszczenia szkliwa oraz osłabienia struktury zębów. Zęby mogą się kruszyć, pękać i mogą się w nich pojawiać ubytki.
Niedobór wapnia, witaminy D i kwasowa erozja szkliwa
Witamina D oraz wapń to podstawowy budulec układu kostnego, w tym także i zębów. Wapń nadaje zębom twardość i wytrzymałość. Z kolei witamina D odpowiada za wbudowywanie składników mineralnych w struktury tkanek twardych zębów. Ich niedobór prowadzi do zmiany wewnętrznej struktury szkliwa, co prowadzi do osłabienia, łamliwości i kruchości zębów.
Z kwasową erozją szkliwa mamy do czynienia, gdy kwas lub czynniki chemiczne znajdujące się w produktach żywnościowych, lekach lub środowisku zewnętrznym, osłabiają i znacznie obniżają jakość zębów. Ich szkodliwy wpływ na zęby polega na chemicznym rozpuszczaniu twardych tkanek zęba, przez co warstwa szkliwa staje się coraz cieńsza, a ząb podatny na ukruszenie bądź złamanie.
Urazy mechaniczne i nieprawidłowe wybielanie
Z urazami mechanicznymi zębów mamy do czynienia w wyniku wypadku, pobicia, napadu padaczkowego, a nawet spożywania twardych pokarmów czy nieodpowiedniego szczotkowania. Skutkują one kruszeniem, pękaniem lub złamaniem zębów. Najbardziej narażone na uraz są korony zębów, szkliwo oraz zębina, w rzadkich przypadkach dochodzi do uszkodzenia miazgi, złamania korzenia lub zwichnięcia zęba.
Na kondycję zębów ma wpływ także nieprawidłowe wybielanie, zwłaszcza przeprowadzane w domu przy użyciu preparatów wybielających dostępnych w aptekach czy drogeriach. Zastosowanie zbyt dużych dawek środków wybielających lub długotrwały kontakt środka z zębami prowadzi do odwapnienia twardych tkanek zęba. Szkliwo zębów poddanych nieprawidłowemu wybielaniu staje się porowate i podatne na kruszenie.
Leczenie ukruszonych zębów
Gdy dojdzie do ukruszenia zęba, należy niezwłocznie udać się do stomatologa, nie czekając na pojawienie się dolegliwości bólowych. Tylko szybkie wdrożenie leczenia może ocalić uszkodzony ząb i zapobiec wystąpieniu poważniejszych problemów z uzębieniem, wymagających bardziej skomplikowanego leczenia – dodaje stomatolog z kliniki stomatologicznej ARTDENT.
Zęby, które uległy ukruszeniu, należy poddać leczeniu oraz odbudowie. Szybka reakcja w przypadku niewielkiego ukruszenia pozwala na wczesną rekonstrukcję zęba, czyli skorygowanie kształtu zęba i zabezpieczenie jego szkliwa. W przypadku większych ukruszeń należy wypełnić ubytek światłoutwardzalnym kompozytem. W ostateczności, przy sporej wielkości ubytkach, stosuje się licówki lub korony.
