Zatrzymany ząb może być przyczyną silnego bólu, stanów zapalnych dziąseł lub próchnicy zębów sąsiadujących. Najczęściej zatrzymują się trzecie zęby trzonowe, tak zwane zęby mądrości. W zależności od rodzaju zęba zazwyczaj podejmuje się leczenie chirurgiczne. Czym jest ząb zatrzymany i co należy z nim zrobić? Specjalista odpowiada na najważniejsze pytania.
Ząb zatrzymany. Kiedy mamy z nim do czynienia?
W sytuacji, kiedy ząb nie wyrżnął się wcale lub zrobił to jedynie częściowo możemy mówić o zębie zatrzymanym. Przyczyn tego stanu może być kilka: podłoże genetyczne, a tym samym brak zęba w ogóle, zbyt późna utrata zębów mlecznych lub zbyt ciasne ułożenie zębów. Najczęściej zatrzymują się zęby mądrości, rzadziej przedtrzonowe i kły, najrzadziej natomiast jedynki oraz dwójki.
Nie zawsze zatrzymanie zęba jest widoczne gołym okiem, zwłaszcza, jeśli dotyczy ósemek – mówi specjalista z kliniki dentystycznej EuroDent w Krakowie. – Mogą pojawić się objawy, które świadczą o zębie zatrzymanym. Należą do nich stan zapalny w obrębie dziąsła, ból spowodowany naciskiem zęba na nerw, problemy z szerokim otwieraniem ust, a także pojawiający się przy tym ruchu ból. Jeśli ząb wyrżnie się jedynie częściowo może pojawić się próchnica, która zaatakuje wystającą część. W przypadku, kiedy ząb zatrzymany naciska na sąsiadujące zęby może pojawić się parodontoza, a nawet uszkodzenie korzenia lub całego zęba. Częściej występują również infekcje, a także szczękościsk – dodaje.
Metody diagnostyczne
Jedną z metod diagnostycznych jest w tym przypadku zdjęcie rentgenowskie pantomograficzne, zwane również zdjęciem panoramicznym. Na zdjęciu widoczne są nie tylko zęby, ale również otaczające je tkanki, w tym kości. W celu potwierdzenia diagnozy oraz zaplanowania przebiegu leczenia wykorzystuje się również tomografię komputerową. Jest ona szczególnie pomocna w przypadku ekstrakcji ze względu na niezwykłą precyzję obrazu, na które widoczne są również tkanki miękkie, naczynia krwionośne i nerwy. Na podstawie wyników badań oraz konsultacji z pacjentem lekarz proponuje najbardziej optymalną metodę leczenia. Jeśli to konieczne podejmuje decyzję o chirurgicznym usunięciu zatrzymanego zęba.
Leczenie zębów zatrzymanych: ekstrakcja chirurgiczna
Jedną z metod leczenia zębów zatrzymanych jest ekstrakcja chirurgiczna. Dotyczy to głównie ósemek, zwłaszcza tych, które pozostają schowane w kości i nie wychodzą na powierzchnię dziąsła. W celu usunięcia zatrzymanego zęba przeprowadza się zabieg chirurgiczny, polegający na rozcięciu dziąsła, usunięciu kości utrudniającej dostęp do zatrzymanego zęba oraz dłutowaniu, czyli usuwaniu zęba specjalnymi dźwigniami. Po wyciągnięciu zęba rana zostaje zaszyta, a pacjent otrzymuje zalecenia dotyczące ochrony rany. Zazwyczaj przez kilka dni konieczna jest antybiotykoterapia, a także delikatne płukanie jamy ustnej. Po około tygodniu dentysta przeprowadza kontrolę, a także zdejmowane są szwy (choć zazwyczaj używa się szwów rozpuszczalnych, które podlegają naturalnej biodegradacji).
Kiedy warto zgłosić się z zębem zatrzymanym do specjalisty?
Z zatrzymanym zębem nie warto zwlekać. Im wcześniej zostanie rozpoznany, tym mniejsze szanse na pojawienie się nieprzyjemnych dolegliwości. Zwłaszcza, że zatrzymane ósemki mogą prowadzić do stłoczenia zębów, a nawet uszkodzenia zębów sąsiadujących.
Dobrze jest skonsultować dziecko u specjalisty już na etapie wypadania zębów mlecznych – dzięki temu możliwa będzie ocena, czy w szczęce znajduje się wystarczająco dużo miejsca na zęby stałe. Stomatolog będzie mógł wówczas podjąć decyzję o ewentualnym usunięciu mleczaków. Rozpoczęcie diagnostyki w wieku około 6 lat pozwoli na wdrożenie leczenia, które zapobiegnie zatrzymywaniu zębów w przyszłości.
