Nietoperze w mieszkaniu – skąd się biorą?
Nietoperze są fascynującymi ssakami, które regularnie poszukują miejsc odpowiednich do życia i rozrodu, co czasem prowadzi do ich pojawienia się w pobliżu ludzi. Te niewielkie stworzenia, które mogą dożyć nawet 35 lat, często wybierają budynki jako tymczasowe schronienia.
- wiosną i jesienią nietoperze mogą zasiedlać klatki schodowe, piwnice, strychy oraz szczeliny w budynkach,
- latem, gdy samice opiekują się młodymi, preferują strychy oraz niewielkie otwory w elewacji jako miejsca rozrodcze,
- jesienią przed nadejściem zimy nietoperze szukają spokojnych miejsc do hibernacji, takich jak piwnice, suche studnie czy nieużywane przestrzenie w budynkach.
Według badań ponad 70% przypadków spotkań ludzi z nietoperzami w budynkach ma miejsce w miesiącach migracyjnych, czyli wiosną i jesienią. Jednocześnie urbanizacja i zmniejszenie liczby naturalnych siedlisk zwiększają częstotliwość takich sytuacji.
Nietoperz w mieszkaniu – jak reagować?
Gdy nietoperz przypadkowo znajdzie się w pomieszczeniu, kluczowe jest zachowanie spokoju. Nietoperze są nieszkodliwymi ssakami, które unikają kontaktu z ludźmi. Wbrew przesądom, nietoperze nie wplątują się we włosy, nie atakują człowieka ani nie piją krwi.
Co zrobić, gdy nietoperz wleci do mieszkania?
- zgasić światło, otworzyć okna i opuścić pomieszczenie, zamykając za sobą drzwi,
- zapewnić zwierzęciu warunki do odnalezienia drogi na zewnątrz,
- unikać prób samodzielnego chwytania nietoperza, ponieważ może to go zestresować lub zranić.
Jeśli nietoperze zasiedlą strych lub piwnicę w celach wychowawczych, najlepiej nie zakłócać im spokoju. Ich obecność jest tymczasowa i nie wyrządza szkód. Statystyki wskazują, że ponad 90% kolonii nietoperzy opuszcza takie miejsca w ciągu kilku miesięcy, gdy młode są już zdolne do lotu.
Co zrobić podczas zimowego snu nietoperza?
Nietoperze zapadają w stan hibernacji w okresie późnej jesieni i zimy, aby przetrwać czas niskich temperatur i ograniczonego dostępu do pożywienia. Podczas hibernacji ich metabolizm zwalnia, a zwierzęta stają się bardzo wrażliwe na zakłócenia.
Jak postępować, gdy znajdziemy nietoperza w hibernacji?
- pozostawić go w spokoju, nie dotykać ani nie przestawiać,
- unikać hałasu i zakłóceń w jego otoczeniu,
- w przypadku konieczności interwencji – skontaktować się ze specjalistycznymi organizacjami.
Zakłócenie hibernacji może prowadzić do śmierci nietoperza z powodu wyczerpania zapasów energii. Badania wykazują, że nawet 80% nietoperzy, których sen zimowy został przerwany, nie przeżywa zimy.
Nietoperz w potrzebie? Zwróć się o pomoc
W sytuacji, gdy nietoperz wymaga pomocy, np. nie potrafi latać, wydaje się chory lub pomieszczenie, w którym się znajduje, podlega remontowi, warto skontaktować się z organizacjami zajmującymi się ochroną nietoperzy. W Polsce są to m.in. Pro Natura, Salamandra czy Bocian. Alternatywnie, można skorzystać z usług firm specjalizujących się w przenoszeniu siedlisk nietoperzy.
Dlaczego warto skorzystać z pomocy specjalistów?
- wszystkie gatunki nietoperzy w Polsce są objęte ścisłą ochroną prawną,
- samowolne wypłaszanie lub przenoszenie nietoperzy może być niezgodne z prawem,
- specjaliści zapewniają bezpieczeństwo zarówno zwierzętom, jak i ludziom.
Warto pamiętać, że nietoperze mogą przenosić niektóre choroby, takie jak wścieklizna, choć ryzyko zakażenia jest minimalne – w Polsce odnotowuje się mniej niż 1 przypadek rocznie związany z kontaktem z nietoperzami.
Wartość nietoperzy w ekosystemie
Nietoperze odgrywają kluczową rolę w ekosystemie. Są naturalnymi sprzymierzeńcami człowieka w walce ze szkodnikami, ponieważ żywią się owadami, takimi jak komary czy ćmy. Szacuje się, że ich aktywność przyczynia się do ochrony upraw rolnych, co przekłada się na oszczędności rzędu miliardów dolarów rocznie na poziomie globalnym.
- nietoperze zjadają ogromne ilości owadów, redukując populacje szkodników,
- ograniczają konieczność stosowania pestycydów, co jest korzystne dla środowiska,
- przyczyniają się do utrzymania równowagi biologicznej w przyrodzie.
Ich ochrona jest nie tylko obowiązkiem prawnym, ale również kluczowym elementem zachowania zdrowych ekosystemów. Spotykając nietoperze w swoim otoczeniu, warto postępować zgodnie z zaleceniami, które zapewnią bezpieczeństwo zarówno ludzi, jak i tych pożytecznych ssaków.